Trzustka to niezwykle ważny narząd odpowiedzialny między innymi za regulowanie procesów trawiennych, produkcję glukagonu oraz insuliny tj. hormonów odpowiadających za utrzymanie odpowiedniego poziomu glukozy. Umieszczona jest w górnej części jamy brzusznej na wysokości odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Składa się z głowy i ogona przez co ma wydłużony i spłaszczony kształt. Jej długość wynosi nawet do 20 cm. Jednak jak zlokalizować ból trzustki, czy trzustka boli i co oznacza taki ból?
Choć może wydawać się, że określenie miejsca bólu i zdiagnozowanie bólu pochodzącego od trzustki może stanowić problem, w praktyce jest bardzo łatwe. Dolegliwości z nią związane pojawiają się po posiłku, zwykle po 15- 20 minutach w okolicach nadbrzusza. Ból zwykle promieniuje od kręgosłupa i ma charakter okalający. Ból pojawia się również po wypiciu sporej ilości alkoholu.
Przyczyny występowania bólu trzustki
Rodzaj bólu oraz częstotliwość jego występowania zależy od choroby. W przypadku zapalenia trzustki ból jest ostry i piekący, utrzymuje się do kilku godzin albo zostaje już na stałe. Jego siła jest tak wysoka, że nie pomagają nawet najsilniejsze środki przeciwbólowe. Nowotwór trzustki to ból charakteryzujący się mocnym kłuciem i uciskiem ze zwiększonym nasileniem w trakcie leżenia na wznak. Natomiast poalkoholowy ból trzustki narasta wraz z postępującym czasem. Często towarzyszą mu nudności i wymioty, a ulgę przynosi siedzenie w pozycji pochylonej. Wszystkie bóle trzustki, ze względu na specyfikę narządu, powinny być skonsultowane z lekarzem, tak by możliwe było podjęcie odpowiedniego sposobu wyleczenia pacjenta.
Ból trzustki często oznacza:
– ostre bądź przewlekłe zapalenie trzustki;
– nowotwór trzustki;
– występowanie torbieli lub zwapnień;
– reakcję poalkoholową trzustki.
Badania trzustki
Lekarz po wykonaniu oględzin i historii dolegliwości pacjenta wybierze odpowiednie badania diagnozujące i potwierdzające chorobę trzustki. W tym celu wykonuje się specjalistyczne badania laboratoryjne wskazujące na obecność i aktywność enzymów trzustkowych. Do badań zaliczyć można USG, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny czy ECPW, które konieczne jest podczas sprawdzania stanu przewodów trzustkowych.
Nowotwór trzustki
Wraz z bólem w okolicach nadbrzusza pojawiają się nudności oraz chwilowe biegunki. Są to objawy bardzo często ignorowane, a za ich źródło często podaje się niestrawność. Jednak objawy te mogą świadczyć o rozwijającym się nowotworze trzustki, warto więc, jeśli one wystąpią, poinformować o nich swojego lekarza, tak by zlecił odpowiednie badania.
Ból przy raku określany jest mianem najsilniejszego z bólów trzustki. Jego natężenie spowodowane jest położeniem guza w okolicach splotów nerwowych i uciskaniem okolicznych narządów wewnętrznych. Pierwsze fazy nowotworu związane są z wzdętym brzuchem wrażliwym na dotyk, nudnościami i znacznym spadkiem apetytu. Ból zwiększa się wraz z upływem czasu. Pacjenci zaczynają skarżyć się na ból promieniujący w kierunku pleców, kłujący i uciskający. Dodatkowo pojawia się żółtaczka, świąd skóry oraz spadek wagi.
Ostre zapalenie trzustki
Ból trwający etapami, zlokalizowany po lewej stronie brzucha i promieniujący do pleców o ostrym charakterze może być odpowiedzialny za ostre zapalenie trzustki. Jego przyczyny doszukiwać należy się w obecności złogów w przewodach żółciowych, które połączone są z przewodami trzustkowymi przy wejściu do dwunastnicy. Narządy bowiem ze sobą współpracują. Trzustka przerzuca do dwunastnicy sok trzustkowy, który konieczny jest do trawienia tłuszczów. Powstałe złogi powodują zator przy próbie wydostania się soków z dwunastnicy, a obecnie w nim enzymy trawienne powodują, że trzustka zaczyna zjadać sama siebie.
Inną przyczyną ostrego zapalenia trzustki może być również infekcja wirusowa, taka jak świnka, wszelkiego rodzaju urazy brzucha oraz spożywanie leków moczopędnych, sterydów czy zapobiegających padaczce. Niezależnie od przyczyny powstania choroby dla pacjenta konieczny jest pobyt w szpitalu. Choroba stanowi bowiem poważne zagrożenie dla zdrowia pacjenta. Jako terapie stosowane są leki przeciwbólowe, a także leki odpowiedzialne za obniżanie wydzielania enzymów trzustkowych. Pacjenci karmieni są w tym przypadku dojelitowo, czasem potrzebna jest operacja. W przypadku podejrzenia infekcji lekarze stosują antybiotyki. To długi i ciężki okres dla pacjenta.
